تحلیل مقایسه‎ای بسیج منابع در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران با استفاده از مدل بسیج چارلز تیلی

در مقالۀ حاضر، با توسل به نظریۀ بسیج منابع چارلز تیلی، به شناسایی فرآیند بسیج در دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران پرداخته‎ شده‎است. در واقع، پرسش اصلی پژوهش آن است که بسیج منابع در دو انقلاب مشروطه و اسلامی، بر اساس الگوی نظری چارلز تیلی چگونه صورت‎‎گرفته‎است؟ روش پژوهش تاریخی ـ مقایسه‎ای و همچنین روش تحلیل اسنادی است. بر پایۀ پرسش‎‎های مستخرج از مدل نظری مورد استفاده، تفاوت‎ها و تشابهات این دو انقلاب را شناسایی کرده که اهمّ تفاوت‎های این دو انقلاب در ایدئولوژی بسیج و رهبری این دو انقلاب و اصلی‎ترین تشابهات دو انقلاب در وضعیت سرکوب‌/ تسهیل انقلابیون از سوی حکومت، همچنین وضعیت قدرتمند گروه‎های انقلابی در برابر وضعیت ضعیف حکومت‎های قاجاری و پهلوی دوم خلاصه می‎شود.